Chợ Sa Pa tại Praha

Thủ đô Praha của nước Cộng hoà Séc là một thành phố đẹp, đẹp một cách êm dịu. Chợ Sa Pa là một nơi thật đặc biệt dành cho người Việt.

Trung tâm thương mại này nằm trên một khoảnh đất vài chục ha ở vùng 4 Praha thuộc chủ quyền hoàn toàn của dân xứ mình do các cổ đông đã mua đứt, có sổ đỏ của chính quyền sở tại.

Chợ Sa Pa tại Praha.

Chợ Sa Pa được phân thành nhiều khu rất sầm uất với nhiều gian hàng, gian kho. Các gian hàng lớn thì vài trăm, nhỏ thì vài chục mét vuông được các hộ dân thuê hợp đồng với Ban quản lý chợ. Hầu hết họ là người Việt. Lác đác cũng có các hộ buôn bán người Hoa và một vài nước khác. Với người Hoa, có lẽ đây là nơi duy nhất họ phải thuê đất của người Việt để làm ăn. Thật khó hình dung nếu như chưa mục sở thị khu Sa Pa này. Đây là khu bán buôn trung chuyển hàng từ Italia, Thổ Nhĩ Kỳ, Trung Quốc, Việt Nam, Anh, Pháp, Thái Lan… đến chợ trong nước Cộng hoà Séc và cả các nước trong khu vực. Mỗi ngày có đến dăm chục containen cỡ 40 pít hối hả xuống hàng. Chỉ tính riêng khâu bốc xếp cửu vạn, chợ Sa Pa có riêng một đội chuyên dụng hành nghề không phải người Việt mà toàn là Tây bản địa. Làm thế để bảo mật thông tin hàng hoá. Thời buổi cạnh tranh kinh tế bí mật thông tin hàng hoá cũng là một yếu tố cần thiếát để đảm bảo kinh doanh thắng lợi. Bà con tiểu thương trong chợ ở nhiều thành phần đa dạng. Đó có thể là một bà chủ cai quản vài trăm mét vuông cửa hàng, có khi chỉ là một cặp vợ chồng trẻ chưa đến 30 mới sang Séc ít năm, nhưng cũng mạnh dạn vay vốn đầu tư gian hàng dăm, bảy chục mét; lại có khi chỉ là một gian cắt tóc gội đầu đơn giản hơn chục mét mà chủ nhân là một phụ nữ trẻ, hay một phòng khám đa khoa của một bác sĩ và đương nhiên có rất nhiều người không có vốn chấp nhập làm thuê.

Đã là chợ thì không thể từ chối nhu cầu bán lẻ. Đủ mọi mặt hàng từ quần áo, vải vóc đến các mặt hàng dân dụng khác.

Cộng đồng người Việt ở Cộng hoà Séc có hơn 6 chục nghìn người định cư, không phải ai cũng có được điều kiện kinh tế khá giả. Hầu như đa số họ đều phải vất vả trăm bề để lo cuộc mưu sinh thường nhật.

Vất vả, thật vất vả, đâu phải nơi đất khách này là thiên đường như không ít người lầm tưởng. Có thể nói không ngoa, khu chợ Sa Pa như một xã hội thu nhỏ của người Việt ở Séc. Hễ Giỗ Tổ Hùng Vương do Hội đồng hương Phú Thọ tổ chức lần thứ nhất, giản dị nhưng trang trọng, xúc động và tràn đầy niềm tự hào mảnh đất con Rồng, cháu Lạc, cả hội trường Đông Đô vài trăm ghế chật kín. Có đám rước tượng vua Hùng cùng đoàn người đủ lão ấu, nam thanh, nữ tú trong trang phục dân tộc; có lễ tế dâng hương với đầây đủá mọi nghi thức, rồi văn nghệ. Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương thu hút nhiều người không chỉ là dân Phú Thọ ở Séc, họ đến từ nhiều vùng, từ nhiều nước lân cận. Nhìn khuôn mặt hân hoan của mọi người, càng thấm thía tình yêu xứ sở quê hương của những người con xa xứ. Với họ, ngoài sự mưu sinh còn có một nỗi niềm, một miền đất với những người thân làm động lực vượt tất thảy mọi trở ngại để vươn lên tồn tại.

Khu chợ Sa Pa có rất nhiều nhà hàng. Nhà hàng 999 đặt trong khuôn viên trung tâm thương mại của anh Quang Thành, anh sang Séc học nghề từ năm 1988 làm đội trưởng phiên dịch quản lý lao động mới chuyển sang kinh doanh. Hiện tại anh là cổ đông của khu Sa Pa. Ngoài quản nhà hàng 999, anh còn sở hữu nhà hàng "little Hà Nội", dân Séc gọi là "tiểu Hà Nội". Tại đây có những buổi đọc thơ đầm ấm bên cốc bia Tiệp ngon nức. Anh Trần Hùng Quân hì hục cho trang Wel Séc Việt.cz với chức năng trung tâm tư vấn cho người Việt tại Séc.

Trung tâm thương mại Sa Pa, có thể nói đó là một Việt Nam thu nhỏ để nói bao nhiều điều về số phận những người dân Việt Nam nơi đất khách.