|
Qua dốc A Lù
Người ở Bát Xát (Lào Cai)
hay nói “Dốc A Lù - sương mù
Ý Tý”, câu nói vừa khiến
người lữ hành tò mò vừa như
một cái níu chân đầy ngập
ngừng và e ngại. Dốc A Lù ư?
Sương mù ư?...
Chúng tôi đều đã vượt qua và
trải nghiệm, những trải
nghiệm không bao giờ quên.
Đi rồi mới thấy cái đẹp
thanh tao hư ảo của miền cao
trong cái nhọc nhằn, vất vả
của điều kiện địa hình.
Bản A Lù nhìn từ trên cao.
Một tấm ảnh mùa vàng ở A Lù
đã ám ảnh tôi suốt hai năm,
trước khi bắt đầu chuyến đi
về thị tứ bé nhỏ này trên
miền biên giới. Khi miền Bắc
vào thu, cả Tây Bắc trở
thành những điểm đến lộng
lẫy và đầy háo hức của dân
“phượt”. Người ta đến Mường
Hoa thăm lúa, qua Mù Căng
Chải đón lúa reo đỉnh trời,
đắm mình trong những cánh
đồng vàng Sín Chải, Ý Tý…
Và một trong số những điểm
đến đó, có thêm cái tên A
Lù.
A Lù là một trong những xã
nằm trên đường biên giới
giữa Việt Nam và Trung Quốc
dọc theo suối Lũng Pô, thuộc
huyện Bát Xát, Lào Cai. Dù
bạn đến A Lù theo hướng nào,
từ Ý Tý, Ngải Thầu lại hay
từ Lũng Pô, A Mú Sung sang
cũng vất vả, nhọc nhằn chả
kém gì nhau. Đường đèo cao,
vực sâu, sạt đường mấy năm
chưa tu sửa, đá sỏi gập
ghềnh, vừa chạy xe vừa căng
người ra chuẩn bị tinh thần…
ngã. Nhưng đã lên đến Bát
Xát, nhất định phải đặt chân
trên đất A Lù.
Cũng như nhiều xã vùng cao
Bát Xát, địa hình A Lù bị
chia cắt mạnh bởi các dãy
núi cao, thấp dần từ đông
nam sang tây bắc, giao thông
trong vùng vô cùng khó khăn,
cách trở. Nhưng cũng chính
điều này đã mang lại cho A
Lù một vẻ đẹp thiên nhiên
hùng vĩ, khoáng đạt. Bà con
người Mông, Dao, Hà Nhì, Phù
Lá sống rải rác trên lưng
núi, canh tác ruộng bậc
thang khắp nơi. Vào mùa vụ,
từ trên cao nhìn xuống A Lù
trông như một bức tranh vẽ.
Do nằm trên độ cao từ
700-1.000m so với mặt nước
biển, lúa A Lù chỉ cấy một
vụ, bà con phải chắt chiu
từng thửa đất để trồng cây
lương thực, thảo quả, trồng
lúa, chỗ nào không dắt được
nước thì gieo lúa nương.
Những yếu tố tự nhiên và con
người đó đã làm nên một điểm
đến A Lù óng ả và phiêu
bồng, đặc biệt vào mùa lúa
chín cuối tháng 9 đầu tháng
10 hằng năm.
Ảo mộng.
Tấm áo của núi.
Cánh đồng A Lù.
Ở A Lù, Séo Phìn Chư, Ngải
Chồ, Khu Chu Lìn, Khoa San
Chải, Tả Suối Câu… những cái
tên đọc lên đã thấy khó,
đường lên thôn, lên bản còn
khó gấp vạn lần. Vậy nên sau
phiên chợ Ý Tý sáng thứ bảy
hằng tuần là lại gặp mấy
thanh niên Mông tập chạy xe
máy trên khoảnh đất khá rộng
gần cánh đồng A Lù. Họ tập
chạy xe cho “ngọt” để còn đi
trên những con đường chênh
vênh sườn núi, bé xíu và gộc
gằn đá sỏi trở về nhà.
Các bạn tôi cũng muốn thử
tay lái người Kinh lên núi,
nên quyết định đi xe xuống
bản A Lù, một phần vì không
cưỡng lại được sức hấp dẫn
từ những mái nhà nhỏ xíu
trên đỉnh một mỏm núi thấp
hơn con đường chúng tôi đang
đứng khi chiều buông.
Những làn khói mỏng tỏa lên
từ những nóc nhà dưới bản A
Lù trở thành một ma lực cuốn
chúng tôi xuống núi, dù
chiếc xe máy thay vì là một
chiến mã tung vó trên thảo
nguyên, nay lại trở thành
một vật cản khiến khoảng
cách từ trên đường quan lộ
xuống A Lù càng thêm khó
khăn bội phần. Sau khi thử
sức được vài chục mét, chúng
tôi quyết định bỏ xe lại và
đi bộ xuống bản.
Phút dừng chân.
Cô gái Hà Nhì.
Nắng chiều đang tắt dần trên
cánh đồng mới vào vụ gặt, cả
một thảm lúa mênh mang hút
tầm mắt đi về tận cuối trời.
Đôi chỗ đã gặt, mà sao có
thửa ruộng vẫn còn xanh? Nhà
nào trong bản đã lỡ vụ cấy
chậm vài ngày để bức tranh A
Lù thêm điểm nhấn, thêm khắc
khoải và thêm phần ma mị khi
thần bóng đêm đang chầm chậm
choàng tấm áo của mình lên
cánh đồng.
Trên đỉnh cao A Lù ấy, tôi
không nghe thấy tiếng ồn ào
của cuộc sống, không thấy
hờn ghen, không âu lo khắc
khoải.
Tôi ngồi trên mỏm đá, phía
dưới là cánh đồng A Lù. Trái
tim tôi rộng mở, như cánh
đồng A Lù đang xoải cánh.
Trái tim tôi đủ đầy như màu
vàng ấm áp của A Lù. Có khi
nào tôi quay lại chốn ấy để
thấy một A Lù khô cằn sỏi đá
và cỏ dại lấp đầy trên ruộng
bậc thang không?
|
